Radartellingen

Bij het onderdeel [RADARTELLINGEN] gaat het om het raadplegen en bewerken van de KNMI-tellingen van extreme neerslagsommen voor verschillende tijdvakken afgeleid uit radarbeelden. Het doel is om per gemeente de meest extreme neerslaggebeurtenissen te filteren om deze informatie te kunnen terugkoppelen naar impact in de praktijk. Het idee is om gerichte informatie te verzamelen van de impact van die gebeurtenissen om vervolgens een relatie te leggen tussen de kenmerken van een bui en de gevolgen daarvan op grond.

De tellingen zijn uitgevoerd voor radarvakken met neerslaghoeveelheden groter dan een drempelwaarde per tijdvak (van 5 minuten tot 24 uur). De uitwerking van deze werkwijze is beschreven beschreven op de pagina Filtering extreme neerslaggebeurtenissen.

Onderdelen submenu radartellingen
De toepassing [RADARTELLINGEN] is verdeeld in 3 onderdelen (submenubalk):

  • Weergave van de neerslagsommen per radarvak voor een gekozen tijdvak, grote dan een drempelwaard, [TIJDVAKKEN].
  • Weergave van de perioden aangesloten door neerslag voor neerslagsommen groter dan een set drempelwaarden voor een gekozen tijdvak, [PERIODEN].
  • Weergave met overzicht van gebeurtenissen met de verdeling van neerslagsommen voor een set tijdvakken met een duur die varieert van enkele uren tot meer dan een dag, [OVERZICHT].


Tijdvakken

Het [TIJDVAKKEN] scherm geeft na keuze van een gemeente en een tijdvak (hieronder 60 minuten) een tabel met alle neerslagsommen per radarvak, groter dan een drempelwaarde (voor een tijdvak van 60 minuten is de drempelwaarde 20 mm, zie schuifbalk onderin het scherm). Met de knop [LADEN] haalt u de gegevens van de gekozen gemeente op.

In de tabel kan onderscheid worden gemaakt in de weergave van de radarvakken van bebouwd en/of onbebouwd gebied. Het bebouwde gebied van een gemeente is onderverdeeld in woonkernen/wijken. De zwaardere neerslagsommen per radarvak kunnen worden gefilterd door de schuifbalk onderin het scherm in te stellen op een gewenste drempelwaarde.

Deze tellingen zijn de volledige weergave van alle individuele tijdvak-gegevens die zijn gebruikt om de lijst met extreme gebeurtenissen te bepalen die zijn te raadplegen via het [OVERZICHT]

Nederland
Naast de weergave van de tellingen per [GEMEENTE] zijn ook de volgende weergaven mogelijk voor heel Nederland [LAND]: a) de maximale neerslagsommen per radarvak groter dan een drempelwaarde en b) de frequentie van neerslagsommen groter dan een drempelwaarde weer te geven op een kaart. In de keuzebalk boven de kaart kunt u kiezen tussen deze opties [FREQUENTIE] en [NEERSLAG]

Deze kaart kan worden geprint via een speciale screendump (ctrl-P) waarbij u een resolutie-vermenigvuldigingsfactor kan opgeven om de scherpte van de afbeelding te vergroten.


Perioden

Het [PERIODEN] scherm geeft voor aaneengesloten periode van maximaal 2 dagen en een gekozen tijdvak (hier 60 minuten), het aantal radarvakken met neerslagsommen groter dan een set drempelwaarden. Met de knop [LADEN] haalt u de gegevens van een gekozen gemeente op.

De tabel geeft aan: de datum/tijd van de start van de periode, de duur van de periode en de telling van het aantal radarvakken met neerslagsommen/vak groter dan een set drempelwaarden. De kaart (venster rechts) toont per vak de totale neerslagsom van de periode.

De tijdvakken tot 180 minuten zijn samengesteld uit een voortschrijdende (aaneengesloten) periode van klok 5-minuten (tijdvakken). De tijdvakken van 6 – 24 uur zijn samengesteld uit een aangesloten periode van klokuren.


Overzicht

Het [OVERZICHT] scherm geeft een lijst van de extreme neerslagperioden in een gekozen gemeente sinds 2008. Voor de samenstelling van deze gebeurtenissen zijn de tellingen van extreme neerslaghoeveelheden per tijdvak en per radarvak voor een periode van 1 of 2 dagen samengevoegd. De overzichtstabel geeft per tijdvak het aantal radarvakken waarin een neerslaghoeveelheid groter is dan de drempelwaarde.

In een radarvak kunnen meerdere extremen per tijdvak voorkomen. Maar een groter aantal radarvakken per tijdvak betekent vaak dat een groter deel van een gemeente door extreme neerslag is getroffen. Ook in dit scherm kan de keuze worden gemaakt tussen de weergave van de tellingen van bebouwde en/of onbebouwde radarvakken.

Per neerslaggebeurtenis is de datum, het begintijdstip en de duur van de periode aangegeven. Let op: Het is mogelijk dat het meest extreme deel van de bui niet op de aangegeven datum, maar op de dag daarna valt. Deze datum is vooral van belang bij het zoeken/interpreteren van informatie via de (sociale) media.

Sortering neerslagperioden
De sortering van de neerslagperioden in de tabel begint met het grootste aantal ingevulde waarden in de kolom met het grootste tijdvak (max 24 uur). Voor de volgende neerslagperioden wordt per regel telkens gekeken naar de invulling van de waarde in de kolom met het dan volgende grootste tijdvak. Bovenin de tabel staan dus de neerslagperioden met grotere hoeveelheden in langere duren. Onderin de tabel staan de kortdurende neerslagperioden waarin nog een flinke hoeveelheid neerslag is gevallen. Dit zijn vaak de zeer lokale gebeurtenissen.

Onderzoek gemeenten
Het is nu interessant om na te gaan welk type gebeurtenis in een gemeente tot overlast heeft geleid. Tot nu toe gaan we voor het stedelijke gebied uit van kort durende extremen, waarbij de extreme uursommen waarschijnlijk maatgevend zullen zijn.
Het is ook interessant om na te gaan of er sinds 2008 gebeurtenissen (buien) zijn geweest die in dit overzicht ontbreken maar wel als extreem zijn ervaren, doordat er bijvoorbeeld sprake van was van wateroverlast.


Laatste wijziging 25 juni 2020